Ý nghĩa ngày Phật đản sinh

Hằng năm cứ mỗi tháng tư về, Phật tử khắp nơi hân hoan, náo nức hướng về ngày kỷ niệm Đức Thế Tôn giáng thế - vị Thầy của tất cả chúng sinh, cho chúng sinh biết niếm mùi đạo Pháp, vị cha lành của tất cả chúng sinh còn trôi lăn, chìm đắm trong biển sanh tử. Chúng ta phải quán về ngày Phật Đản như thế nào để hiểu đại nhân duyên nhập thế của Đức Phật Thích Ca.

Nhân duyên, nguồn gốc ngày Phật Đản

Cách đây 2645 năm tại vườn Lâm Tỳ Ni gần thành Ca Tỳ La Vệ - một nơi hiện nay là vùng biên giới giữa Nepal và Ấn Độ, thái tử Tất Đạt Đa là con vua Tịnh Phạn và hoàng hậu Ma Da, vị vua trị vì một vương quốc nhỏ Thích Ca đã giáng sanh vào ngày trăng tròn tháng Vesak Ấn Độ. Hoàng hậu Ma Da sau bảy ngày hạ sanh thái tử đã qua đời nên Ngài được di mẫu Ma Ha Ba Xà Ba Đề trực tiếp nuôi nấng dạy dỗ.

“Tên riêng của vị Phật tương lai là Tất Đạt Đa, tên dòng họ Ngài là Cồ Đàm. Vì dòng họ này thuộc bộ lạc Thích Ca, cho nên sau này có danh hiệu Thích Ca Mâu Ni. Mâu Ni là bậc Thánh, Thích Ca là bậc thánh thuộc bộ lạc Thích Ca.” - Theo Hòa Thượng Thích Minh Thông.

Ngày thái tử Tất Đạt Đa giáng sanh là ngày vui lớn cho mọi người khắp nơi trên toàn vương quốc, tất cả đều hân hoan ăn mừng, ca hát, reo hò đến chúc mừng quốc vương Tịnh Phạn và hoàng hậu Ma Da.

Tin vui lan truyền đến những quốc gia lân cận, đến những bậc hiền sĩ đang ẩn tu trên những đỉnh núi cao quanh năm phủ đầy tuyết trắng của dãy Hy Mã Lạp Sơn, trong đó có đạo sĩ A Tư Đà. Ngài đã đến hoàng cung để chúc mừng và xem tướng của Thái tử. Gặp Thái tử người cung kính chắp tay đảnh lễ nhưng sau đó lặng người, những giọt nước mắt chợt lăn xuống, A Tư Đà đã khóc, niềm bi cảm dâng trào trong tâm hồn thanh khiết của một bậc hiền nhân. Khi được hỏi tại sao thì ông cho biết Thái tử sau này sẽ trở thành bậc giác ngộ, là Thầy của Trời, Người nhưng ông sẽ không có cơ hội được nghe Đức Thế Tôn giáo huấn đạo giác ngộ. Điều đó làm ông tiếc nuối và rơi lệ.

Tiên A Tư Đà và Thái tử Tất Đạt Đa

“Ngày ra đời của đấng Đại Hùng, Đại Lực, Đại Từ Bi, một bậc Đại Giác Ngộ với bức thông điệp về hòa bình và tình thương từ cách đây hơn 2600 năm vẫn còn nguyên giá trị, đó là thông điệp về lòng từ bi và trí tuệ, thông điệp về sự tỉnh thức để từ đó nhận biết bản thân, hành động của mình, nhận biết về thế giới xung quanh, xua tan màn vô minh, tràn ngập tình thương yêu bảo tồn sự sống, để thăng hoa những giá trị chân - thiện - mỹ thánh thiện của cuộc sống được thắp sáng và hiện thực đến với mỗi con người, cho từng gia đình, mỗi quốc gia xã hội, mà rộng hơn là cả pháp giới chúng sinh đều thấm nhuần chân hạnh phúc và an lạc đích thực.”

(Trích Diễn văn Phật Đản PL.2559 - DL.2015 của HT. Chủ tịch HĐTS - GHPGVN)

Ý nghĩa của ngày Phật Đản

Ngày lễ Phật Đản hằng năm là dịp cho tất cả những người con của Phật ôn lại lịch sử của Đức Thế Tôn để mỗi người tự chiêm nghiệm lại, sách tấn và hành trì. Cho dù có bao nhiêu lời tán thán, ca ngợi nhiều đến đâu nhưng cũng không thể nào đền ơn hết thảy mọi công lao to lớn của Đức Phật. Chỉ có tự bản thân mỗi người cố gắng học, nghe theo những lời chỉ dạy của Người, đi theo con đường giác ngộ mà Người đã đi thì mới xứng đáng công đức cúng dường cho chư Phật.

Hình minh họa: Thiền viện Thường Chiếu, Long Thành, Đồng Nai

“Đó là con đường Bát chánh đạo, con đường Giới, Định, Tuệ. Con đường lấy giới, nếp sống đạo đức làm căn bản. Giới tức là ngũ giới, thập thiện đối với người tu tại gia; 10 giới đối với Sa-di; 250 giới đối với hàng Tỷ-kheo; 350 giới đối với hàng Tỷ-kheo ni.

Người phật tử tại gia sống theo ngũ giới, thập thiện, người phật tử xuất gia sống theo 10 giới, 250 giới và 350 giới… Chính là những người “kính trọng, tôn sùng, đảnh lễ, cúng dường hay lễ kính Như Lai một cách tốt đẹp nhất”, bởi vì giữ giới nghiêm túc là thanh tịnh như vậy là “thành tựu chánh pháp và tùy pháp, sống chân chính trong Chánh pháp, hành trì Chánh pháp và tùy pháp”, và “Đó là sự cúng dường tối thượng đối với Như Lai”, như Phật đã dạy trong Kinh Niết-bàn.” 

(Trích “Ý nghĩa ngày Phật Đản” - Thích Phước Đạt)

Hướng về Đại lễ kỷ niệm lần thứ 2645 năm ngày Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đản sanh - Phật lịch 2565, Dương lịch 2021, Trầm Tuệ kính chúc tất cả Quý khách hàng và bạn hữu một mùa Phật Đản thân tâm vô lượng an lạc.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni.

Tham khảo:

• Bài sám tụng lễ Phật Đản
• Nghi thức lễ tắm Phật
• Nguồn gốc và ý nghĩa nghi thức tắm Phật
• Rộn ràng nhịp vui Khánh đản
• Ý nghĩa ngày Phật đản sinh

TRẦM TUỆ: LAN TỎA NIỀM TIN - SẺ CHIA CHÂN THẬT

Thương Hiệu Bán Trầm Hương Đốt Vi Sinh Uy Tín Việt Nam