Ý nghĩa của việc ăn chay ngày Rằm tháng 7 âm lịch? Có nên ăn chay cả tháng không?

Dưới góc nhìn khoa học

Để tìm hiểu nguồn gốc và ý nghĩa của việc mọi người thường hay ăn chay vào tháng 7 âm lịch hằng năm, chúng ta cùng nghe những chia sẻ của GS Đỗ Thanh Hải - người nghiên cứu sâu Khoa học Tâm thức dựa trên nền tảng kết hợp hài hoà những tinh hoa của tri thức Đông và Tây phương về các lĩnh vực: Khoa học, Tôn giáo, Tâm linh.

Xét theo góc nhìn khoa học tâm thức, tháng 7 âm lịch là tháng giao thời giữa mùa hạ và mùa thu. Xét theo lý Âm Dương ngũ hành, mùa hạ tượng Hỏa cục, mùa thu tượng Kim cục, tương khắc xung đối cho nên tương tác Âm Dương Ngũ hành tạo biến động Thiên - Địa - Nhân mạnh sẽ gây ra mưa, nắng, gió bão thường xuyên. Điều đó khiến cho tâm lý con người, nhịp sinh học động vật, thực vật nói riêng thay đổi theo.

Tháng 7 âm lịch là tháng giao thời giữa mùa hạ và mùa thu. Ảnh: GS Đỗ Thanh Hải cung cấp

Về khoa học, sự sống động thực vật nói riêng và vạn vật nói chung đều tồn tại 2 dạng: Sóng - Hạt (Âm - Dương) tất thảy đều tuân theo quy luật tương tác Sanh - Trợ - Khắc - Dị - Diệt (Ngũ hành). Xét riêng tính tương hành tương tác giữa Con người - Trái đất - Hệ mặt trời cũng đều là tính chuyển hóa năng lượng Sóng - Hạt. Trong thời điểm tháng 7 âm lịch sẽ là chu kỳ tương Khắc - Dị - Diệt. Do đó, sẽ khiến hệ sinh học con người thường ở trạng thái bất ổn, tâm trạng bức xúc, suy nghĩ tiêu cực... Có thể đây là nguyên nhân làm cho công việc không suôn sẻ khiến dân gian coi đó là sự xui xẻo do tháng 7 đem lại. Do vậy, nhiều người mới gọi đây là tháng cô hồn; ý chỉ những việc bất như ý hay xảy ra.

Hoàng đạo mặt trời và hiện tượng thời tiết trong tháng giao mùa giữa tháng 6 âm lịch và tháng 7 âm lịch. Ảnh: GS Đỗ Thanh Hải cung cấp

Xét theo quy luật tự nhiên, cuối mùa hạ nóng nực đến tháng 6 âm lịch thì ngày mưa tăng lên. Tháng 7 âm lịch thì trời giông bão nhiều dần; có lúc thất thường, lá hoa rơi rụng, cây cỏ trơ cành, nhiều dịch bệnh. Nhịp sinh học động thực vật nói riêng và tâm thức vạn vật nói chung cùng bị biến động và cùng ảnh hưởng tương ứng lẫn nhau, đó là quy luật tất yếu khiến cho tâm trí đám đông thường hay bồn chồn, lo lắng.

Do đó, vào tháng 7 âm lịch ăn chay sẽ giúp cân bằng năng lượng sinh học, tâm trí nhẹ nhàng để không vướng vào những những biến động như đã phân tích ở trên. Ăn chay giúp tinh thần nhẹ nhàng, thông suốt, tránh phạm phải những tai nạn ngoài ý muốn.

Dưới góc nhìn Phật giáo

Theo triết lý Phật giáo, ăn chay là một phần của việc thực hành giáo pháp, giữ gìn giới luật. Chúng tôi đã lý giải ý nghĩa ngày Rằm tháng 7 trong bài viết: Tháng 7 có phải là tháng cô hồn?  Ăn chay vào ngày rằm đặc biệt này còn có những lợi ích khác.

Ăn chay để báo hiếu cha mẹ

Tháng 7 là đại lễ Vu Lan báo hiếu. Nhiều người ăn chay vào thời điểm này để cầu nguyện cho mẹ luôn luôn khoẻ mạnh, bình an. Đối với những người có cha mẹ đã quá vãng, ăn chay là cách để tăng thêm phước đức, hồi hướng cho cha mẹ, cầu cho hương linh nhanh chóng siêu thoát, tránh khỏi kiếp ngạ quỷ.

Ăn chay để tránh nghiệp báo sát sinh

Một trong năm giới luật nhà Phật là không sát sinh, Việc không ăn thịt giúp chúng ta hạn chế việc giết hại sinh mạng động vật, tránh nghiệp quả luân hồi. Từ đó, trưởng dưỡng lòng từ bi, tinh thần bình đẳng, hướng thiện, tích thêm công đức cho bản thân, gia đình và con cháu đời sau. 

Ăn chay vì sức khỏe

Ăn chay không chỉ có ý nghĩa về mặt tôn giáo, khoa học, mà việc làm này còn giúp chúng ta tăng cường sức khoẻ cho bản thân. Chế độ ăn chay gồm những thực phẩm lành mạnh, ít dầu mỡ và chất béo, giàu chất xơ, vitamin và protein, giúp cơ thể phòng chống bệnh tật và cải thiện vóc dáng. Hay như kết quả nghiên cứu: Chế độ ăn chay giúp bệnh nhân COVID-19 giảm nguy cơ tiến triển nặng. Từ đó có thể thấy, ăn chay đem lại rất nhiều lợi ích cho con người. 

Ăn chay chính là đang thiết thực phóng sinh, ăn chay được một ngày là tốt một ngày, ăn chay được nguyên tháng Bảy là giảm bớt đi nghiệp sát và giúp tăng trưởng phước đức của bản thân mỗi người (Ảnh minh họa: Trầm Tuệ Thuận Phúc)

Có nên ăn chay cả tháng không?

Nhiều người khi đến tháng 7 âm lịch sẽ phát tâm ăn chay trong suốt cả tháng. Đối với người dân khu vực phía Nam, chuyện ăn chay nguyên tháng Bảy là điều hết sức phổ biến, từ cô bác bán hàng rong, chú xe ôm, chú bảo vệ tới những người lãnh đạo cũng duy trì nếp ăn chay nguyên tháng Bảy. Chỉ có chút lưu ý với những người chưa biết cách ăn chay đó là nên chú ý chế độ ăn sao cho cân bằng dinh dưỡng. Nên hạn chế các loại thực phẩm chay công nghiệp vì những thực phẩm nay nghèo dinh dưỡng lại không tốt cho sức khỏe. Nên duy trì chế độ ăn đa dạng, bữa ăn nhiều màu sắc với các loại rau củ quả tươi, các loại ngũ cốc, hạt...

Chưa kể, hiện nay với sự phát triển của phong trào ăn chay trên toàn thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng, cửa hàng bán thực phẩm chay, nhà hàng chay mở ra khắp nơi. Các món chay phong phú, hấp dẫn; mâm cỗ chay phục vụ Rằm tháng 7 luôn có sẵn nên việc ăn chay cả tháng không khó khăn như trước kia. Người ăn chay có nhiều lựa chọn trong nguyên liệu chế biến và các loại thực phẩm bổ sung dinh dưỡng.

Ăn chay chính là đang thiết thực phóng sinh, ăn chay được một ngày là tốt một ngày, ăn chay được nguyên tháng Bảy là giảm bớt đi nghiệp sát, giúp tăng trưởng phước đức của bản thân mỗi người. Có thể nói, khi duy trì được nếp ăn chay tháng Bảy và lan tỏa việc ăn chay tới người thân trong gia đình, bạn bè và mọi người xung quanh là bạn đang gieo những hạt giống thiện lành cho hiện tại và tương lai. 

Tham khảo:

• Ý nghĩa cúng dường trai tăng
• Ý nghĩa mùa an cư kiết hạ 2021
• Công đức cúng dường hương thơm
• Gợi ý mâm cỗ chay dễ làm ngày rằm tháng 7 ngon đẹp, tiết kiệm chi phí

TRẦM TUỆ: LAN TỎA NIỀM TIN - SẺ CHIA CHÂN THẬT